De nieuwe Fujifilm Finepix F11 bouwt voort op het succes van de F10, die in 2005 werd verkozen tot Europese Pocket Camera van het jaar. Hoewel de F10, die gewoon verkrijgbaar blijft naast de F11, een zeer bruikbare ISO reeks heeft van 80 tot 1600, is het verder een volledig automatische camera met weinig of geen handmatig te beïnvloeden functies. Daardoor zou de F10 wel eens minder aantrekkelijk kunnen zijn voor de fotograaf die zelf de controle wil houden over belichting en andere instellingen. En dat is nu precies waar de F11 op inspeelt.

Alle goede dingen zoals de voortreffelijke Super CCD, het grote 2.5 inch LCD scherm en de 3x optische zoomlens zijn gebleven, maar de specificaties van de camera zijn uitgebreid met de mogelijkheid tot handmatig instellen van sluitertijd en diafragma. Andere karakteristieke kenmerken van dit 6-megapixel model omvatten een Natural/Chrome kleurmodus, het optionele 3:2 formaat en macro tot 5 cm.

De geheel metalen Finepix F11 heeft een geborsteld stalen huis dat glad aanvoelt maar toch genoeg grip biedt om de camera comfortabel vast te kunnen houden. De vooruitstekende handgreep komt de handligging zeker ten goede. Je duim valt automatisch in de holte aan de achterzijde net onder de zoomschakelaar, waarbij je wijsvinger vrij blijft voor het bedienen van de sluiterknop aan de bovenzijde. Foto's maken met één hand is geen probleem aangezien de camera licht genoeg is en alle bedieningsknoppen op de juiste plaats zitten.

Er zijn vrij weinig externe bedieningsknoppen en het grootste gedeelte ervan bevindt zich aan de achterzijde van de camera naast het grote 2.5 inch LCD scherm. Buiten de vierwegschakelaar met directe toegang tot macro en flits, sluiter en diafragma-instellingen, vinden we er twee knoppen voor het instellen van de beeldweergave en de kleurmodi. Een klein knopje net onder de vierwegknop bepaalt hoe de gemaakte beelden op het 153.000 pixels LCD scherm worden weergegeven.

Het aanzetten van de camera gaat supersnel. Binnen een seconde is de F11 klaar voor gebruik. Een helder groen hulplichtje helpt bij het scherpstellen onder donkere lichtomstandigheden. Er is geen optische zoeker dus de beelduitsnede wordt met behulp van de LCD monitor bepaald. Het scherm is helder en zelfs in direct zonlicht goed te overzien. Er is geen sluitervertraging en alle knoppen reageren snel en voelen degelijk aan. Rondom de sluiterknop vinden we de stevige programmakeuzeknop voor het instellen van de 5 thema-programma's - inclusief Natural Light; Auto; A/S/M en de filmstand.

Een paar dingen die ons opvielen bij de programma functies. In de "Natural Light" modus wordt de ISO automatisch ingesteld en de flits uitgeschakeld, waardoor deze functie uitermate geschikt is voor omstandigheden waar flits verboden is of ongewenst, zoals in museums, kerken of bij theatervoorstellingen. De door de camera gekozen ISO-instelling is afhankelijk van de hoeveelheid licht die aanwezig is en kan oplopen tot ISO 1600.

De handbediende M instelling biedt niet de mogelijkheid om diafragma of sluitertijd in te stellen, ook al zou je dat wel verwachten. De M-modus is vooral bedoeld voor het handmatig instellen van zaken als witbalans, belichtingscompensatie of de scherpstelling. Als u sluitertijd of diafragma wilt veranderen kan dit in de A of S programmastand. Het diafragma of de sluitertijd wordt ingesteld door de vierwegknop omlaag te drukken en de correcte waarde in te stellen met de linker of rechter pijltjestoets.

De vijf voorgeprogrammeerde themaprogramma’s omvatten portret, landschap, sport en nachtopname. In de laatste stand is het mogelijk om een sluitertijd te kiezen tussen 1 en 15 seconden voor het opnemen van vuurwerk of andere nachtelijke onderwerpen. Een statief wordt hierbij aangeraden om bewegingsonscherpte te voorkomen. Er zijn geen exotische themaprogramma’s zoals diner-bij-kaarslicht-scene of kinder-verjaardagsfeestje-shot, waaruit blijkt dat de F11 niet zozeer bedoeld is voor de huisvader of moeder die de kids wil vereeuwigen, maar meer voor de serieuze hobbyist.

De drie lichtmeetmethodes, meervelds, spot en centrumgericht, in combinatie met de mogelijkheid tot belichtingscompensatie over 2 stops in stapjes van 1/3EV zorgen voor uitgebalanceerde opnames. Er zijn zes witbalansinstellingen waaronder "custom" en drie TL-licht standen en deze doen hun werk prima. Bij onze test hebben we eigenlijk steeds de automatische witbalans gebruikt, en alleen bij de ijzige omstandigheden, zoals te zien in sommige voorbeeldfoto’s, zorgde de "Schaduw" instelling voor iets warmere kleuren. Welke instelling uw voorkeur heeft is ons inziens vooral een kwestie van smaak.

Datzelfde geldt ook voor de drie kleurmodi op de F11. de F-Standard instelling is bedoeld voor alledaagse fotosituaties en geeft natuurgetrouwe kleuren, terwijl de F-chrome instelling de kleuren wat oppept voor levendige opnames van bijvoorbeeld landschappen of bloemen. F-B&W kan gebruikt worden voor monochroom beelden.

De F11 heeft een krachtige ingebouwde flits. Met een reikwijdte van 30cm tot 6,5m in de groothoekstand is hij krachtiger dan wat we van compactcamera's gewend zijn. Rode oogjes zijn bijna niet te vermijden als u foto’s van personen maakt, ook niet met de anti-rode-ogen functie. Dit wordt veroorzaakt door de plaats van de flitser op dit soort camera’s. De enige afdoende oplossing is om de persoon net voor de opname even naar een sterke lichtbron te laten kijken om de pupillen te verkleinen, of de rode ogen later te verwijderen in uw fotobewerkingsprogramma op de computer. De Auto-stand levert goed belichte flitsfoto’s evenals de invulflits modus. Er is echter geen mogelijkheid de hoeveelheid flitslicht te beïnvloeden of flitslichtcompensatie toe te passen. Ook heeft de F11 geen flitsschoen of kabelcontact om een externe flitser aan te sluiten.

Alle beelden worden opgenomen in JPEG formaat. Er is geen RAW of TIFF, maar de kwaliteit van de JPEG Fine instelling van de 6-megapixel beelden is ruim voldoende voor prints tot A3 formaat. Het gebruikelijke 4:3 beeldformaat levert beelden van 2848x2136 pixels, maar voor conventionele afdrukformaten zoals A4 of briefkaartformaat is een beeldverhouding van 3:2 instelbaar met 3024x2016 pixels, waarbij eigenlijk gewoon de boven- en onderzijde van het beeld weggesneden worden.

Buiten de gebruikelijke onderdelen als USB- en videokabels krijgt u een uitgebreide Nederlandstalige handleiding van 130 pagina’s die u wegwijs maakt in de fijnere kneepjes van de F11. Bovendien is er een Snelstart kaart voor diegenen die niet kunnen wachten en de camera meteen willen gaan gebruiken. De bijgeleverde CD bevat Fuji’s eigen Finepix Viewer voor MAC en Windows; een programma om RAW bestanden om te zetten – dat trouwens niet bedoeld is voor F11 gebruikers omdat de camera geen RAW beelden kan opnemen - en ImageMixer VCD2LE voor uw videoclips.

Een krachtige NP120 3,6V 1950mAh lithium-ion accu zorgt voor de stroomvoorziening en moet voldoende zijn voor zo’n 500 opnames volgens CIPA standaard. Het opladen van de accu duurt ongeveer 4 uur. Om de batterij te laden moet de camera, via de aparte Terminal Connector op de AC-adapter aangesloten worden. Deze verloopadapter dient ook als tussenstation bij het overzetten van beelden naar computer of printer of bij het aansluiten op een TV. Het hele arsenaal aan kabels ziet er nogal rommelig uit, maar het belangrijkste doel ervan is om de camera van stroom te voorzien bij taken die veel energie kosten. We moeten toegeven dat andere fabrikanten hiervoor een elegantere oplossing gevonden hebben.

De Fujifilm Finepix F11 gebruikt Xd-kaartjes om beelden op te slaan. Hoewel het kleine formaat ervoor zorgt dat deze camera’s heel compact gebouwd kunnen worden, zijn ze niet zo wijdverbreid als SD of CF geheugenkaartjes. Daardoor zijn ze ook vaak wat duurder dan hun grotere neefjes omdat vreemdmerk fabrikanten minder geïnteresseerd zijn in het produceren ervan. Zoals altijd raden we u aan de grootste Xd-kaart te kopen die u zich kunt veroorloven, en omdat geheugen steeds goedkoper wordt zou een kaart van 1Gb geen slechte keuze zijn.

Nog iets om rekening mee te houden is het feit dat niet alle kaartlezers of laptops de mogelijkheid hebben om Xd-kaarten te lezen, waardoor het noodzakelijk is de camera rechtstreeks op de computer aan te sluiten om beelden over te zetten. Dit is geen probleem als u toegang heeft tot uw eigen computer thuis, maar minder handig als u beelden ergens anders wilt overzetten. Als extra accessoire levert Fuji daarom een CF-kaart adapter (DPC-CF) of USB-stick (DPC-UD1) waarin Xd-kaarten passen. Bij de camera zit normaal gesproken een 16Mb Xd-kaartje, maar voor de Nederlandse markt wordt de F11 geleverd met een 128Mb kaart, waardoor u nog meer waar voor uw geld krijgt.

De Fujifilm Finepix F11 is uitgerust met een Fujinon f/2.8-5.0 8-24mm 3x zoomlens met een bereik van 36 tot 108mm (35mm eq.). De resultaten van deze lens zijn uitstekend. Er is praktisch geen vertekening in de groothoek of telestand en geen lichtafval in de uiterste beeldhoeken. Bij onderwerpen met een hoog contrast bestaat echter wel het risico van chromatische aberratie. Bij sommige van onze testopnames waren deze paarse randjes in elk geval duidelijk zichtbaar.

Kleurweergave is uitstekend met schone natuurlijke kleuren die een beetje opgepept kunnen worden door de F-chrome instelling te gebruiken in het Fujifilm Finephoto menu. De belichting was over het algemeen in orde, maar bij bepaalde onderwerpen viel het ons op dat de F11 soms meer nadruk legt op de schaduwpartijen, waardoor de hoge lichten wat overbelicht worden. Dit kan echter gemakkelijk gecorrigeerd worden door een belichtingscompensatie van -1/3EV in te stellen in het menu. Het beoordelen van de juiste belichting op het beeldscherm kan misleidend zijn, omdat een beeld soms lichter of donkerder lijkt dan het in werkelijkheid is, afhankelijk van de hoek waaronder u het schermpje bekijkt. Omdat er geen histogram functie is, zult u pas op uw computer met een (gekalibreerde) monitor de werkelijk juiste belichting kunnen beoordelen. Het zou mooi zijn als Fuji deze functie zou kunnen inbouwen in de opvolger van de F11 volgend jaar . . .

De automatische witbalans werkt in de meeste gevallen perfect, en mocht u in moeilijke lichtomstandigheden verzeild raken, dan gebruikt u de "Custom" witbalans in combinatie met een grijze of witte kaart om de juiste lichtkarakteristiek te bepalen. Uniek voor een camera in deze klasse is de ISO 1600 gevoeligheid die het mogelijk maakt om zonder flits foto’s te maken bij beschikbaar licht. We hebben dit enkele malen uitgeprobeerd en de resultaten zijn werkelijk uitstekend. De belichting wordt automatisch bepaald met een voorkeur voor snelle sluitertijden, waarbij de ISO gevoeligheid wordt opgeschroefd tot 800 of 1600 indien nodig. Zelfs beelden gemaakt met ISO 1600 lieten een goede kleurverdeling zien met genoeg detail om op een redelijk formaat te worden afgedrukt. Natuurlijk is er ruis zichtbaar in de schaduwpartijen, maar de middentonen en de hoge lichten zijn schoon genoeg om een mooie afdruk te krijgen. De lagere ISO instellingen zijn nagenoeg ruisvrij en het is pas boven ISO 400 dat enige ruis zichtbaar wordt. De sluitertijdenreeks van 1/2000 tot 15 seconden, gekoppeld aan de zeer bruikbare ISO 1600 gevoeligheid, maken dit tot een ideale camera voor "available light" fotografie. Het achterwege laten van de flits zorgt bovendien voor meer natuurgetrouwe opnames. Een opmerkelijke prestatie voor zo’n klein toestel.

De Finepix F11 is een vrij compacte en duurzame camera. Met uitzondering van het plastic batterijdeksel en de plastic statiefaansluiting is de camera helemaal van metaal. Het gebruiksgemak is uitstekend met stevige knopjes die gemakkelijk te bedienen zijn. Hoewel de camera gebruikt kan worden als eenvoudige snapshot camera voor de hele familie, is er voor de echte enthousiast genoeg te ontdekken om er creatieve foto's mee te maken.

De beeldkwaliteit van de F11 is uitstekend met mooie natuurgetrouwe kleuren en een prima witbalans. De uitgebreide ISO-reeks is duidelijk de camera's belangrijkste pluspunt, maar zelfs als u dit niet nodig hebt, is de beeldkwaliteit goed genoeg om deze camera hoog op uw lijstje te zetten als u op zoek bent naar een kwaliteitscompact. Als ideale broekzakcamera zou de F11 u zelfs kunnen verleiden om die zware DSLR af en toe thuis te laten, als u weet dat met dit kleinood perfecte beelden mogelijk zijn zonder die zware fototas mee te hoeven zeulen.