Hoewel de body compact is, is er nog voldoende ruimte voor de meest essentiele knopjes. Bovenop bevindt zich het wiel voor de programmakeuze, alsmede een wieltje voor het wijzigen van onder andere sluitertijd, diafragma en belichtingscompensatie. Op de achterzijde zijn de knopjes geordend om het grote lcd-scherm heen. Met een vierweg navigator kunnen snel de belangrijkste parameters worden opgeroepen en gewijzigd. Links naast de lens zit een knopje voor het opklappen van de flitser en een knop voor de indicatie van de scherptediepte. De body en de knopjes zijn niet spatwaterdicht, dus u moet niet met de camera in de stromende regen gaan staan.
De klepjes voor de geheugenkaart en accu zijn redelijk degelijk uitgevoerd en zowel de CF-kaart als de accu zijn goed bereikbaar ook voor mensen met grote handen. Het rubberen kapje dat toegang biedt tot onder andere de tv- en usb-aansluiting is wel degelijk, maar is lastig terug dicht te doen.

Hoewel de 400D beschikt over een vol-automatisch belichtingsprogramma en enkele scene-voorkeuren, zullen het P-, A- en T-programma in de dagelijkse praktijk de grootste fleixibiliteit en controle geven en de beste resultaten opleveren. Naast een volledig handmatige belichtingsinstelling (M), beschikt de EOS 400D nog over de zogenaamde A-dep om op basis van twee scherpstelpunten de scherptediepte aan te geven en daarmee het diafragma.
De lichtmeetmethodes zijn Meervlaks (Matrix), Deelmeting en Nadruk op het midden. Een echte spotmeting ontbreekt. Afhankelijk van het onderwerp kan de automatische belichting gecorrigeerd worden met een belichtingscompensatie van -2 tot +2 Ev.
Het ISO-bereik van de 400D loopt van ISO 100 tot 1600, met stappen van een stop. Er is geen speciale ruisondrukking te activeren voor hogere ISO's. Ruisonderdrukking is wel mogelijk voor sluitertijden langer dan 1 seconde. In het algoritme van de beeldvorming voor een JPEG zit altijd enige vorm van ruisonderdrukking.

De EOS 400D kent twee kleurruimtes: sRGB en AdobeRGB. De kleuren van de JPEG-foto's zijn in de camera te regelen. Canon heeft hiervoor Picture Styles in het leven geroepen, waarin Contrast, Verzadiging, Kleurtoon en Verscherping kunnen worden ingesteld. Er zijn diverse vooringestelde Picture Styles, zoals Landchap en Portret, en drie gebruikers Picture Styles. Er bestaat er ook een voor zwart/wit met gebruik van filters (rood, geel etc.) en kleurtoon, zoals Sepia.
De camera kent naast de auotmatische witbalans nog 6 voorkeuzes en een handmatige witbalans. De witbalans kan ook nog fijn worden afgeregeld.

Als kleurruimtes kent de D80 drie versies: Ia sRGB (portretten), II AdobeRGB (print), IIIa sRGB (landschappen). In de optie Eigen kunnen Verscherping, Contrast, Kleurtoon en Verzadiging worden ingesteld en tevens zijn er nog 5 voorkeuzes, zoals Zachter en Extra levendig. In de modus Zwartwit kan net als bij de 400D gewerkt worden met filters. Zo kan men een roodfilter simuleren (hoog contrast in blauwe wolkenlucht). Men kan er echter geen monotoon aan toekennen.
Naast de automatische, 6 voorkeuzes en een handmatige witbalans kan op de D80 ook een kleurtemperatuur als waarde Kelvin worden ingesteld. Ideaal bij studio-opnames. De automatische witbalans is zoals bij de 400D te fijnregelen, hoewel iets minder uitgebreid.

Alle belangrijke opnameparameters kunnen snel worden ingesteld. De vierweg keuzeknoppen geven direct toegang tot ISO, Witbalans, Meetmethode en AF-modus. Ook belichtingsprogramma en belichtingscompensatie zijn direct te kiezen en in te stellen. Alle opname-instellingen worden weergegeven op het grote lcd-scherm achterop de camera en de gebruiker heeft hierdoor een erg goed overzicht van de status van de camera.

Belichting en kleur:
De Meervlaksmeting doet goed zijn werk en voor algemene onderwerpen is de belichting perfect. In gevallen van hoog contrast met witte elementen in de compositie, neigt de EOS 400D ietwat naar onderbelichting om de hooglichten binne het histogram te houden. Een kleine overbelichting is dan soms gewenst.
De kleuren zijn natuurgetrouw, maar kunnen met Picture Styles naar eigen hand gezet worden. De automatsche witbalans neigt naar 'warme' opnames.
Scherpte:
De 10Mp leggen een ongelooflijke hoeveelheid detail vast. De scherpte wordt bepaald door de kwaliteit van de lens en de verscherping in de camera. Deze laatste staat standaard redelijk gematigd ingesteld en mag bij sommige onderwerpen (landschap, macro, product) iets hoger worden gezet. Verscherping leidt in combinatie met ruisonderdrukking en JPEG-compressie tot kwaliteitsverlies.
Lensafwijkingen:
De mate van vignettering, chromatische aberratie, vervormingen zijn afhankelijk van de kwaliteit van de toegepaste lens en niet eigen aan de camera. Algemeen kan gesteld worden dat lenzen bij f/8 en op de helft van het zoombereik het beste presteren.
Ruis:
Omdat er 10 miljoen pixels op een APS sensor geplaatst zijn, moet het signaal behoorlijk versterkt worden en dat levert (vooral bij hoge ISO's) ruis op. Daarom wordt ruisonderdrukking bij de beeldvorming naar JPEG altijd toegepast. Dit gaat ten koste van het detail van de opname. De ruisniveaus zijn bij de EOS 400D zeer acceptabel en zelfs bij ISO 1600 is een A4 print van redelijke kwaliteit.